W większości krajów nie ma obowiązku montowania kas fiskalnych w automatach vendingowych. Ze względu na uwarunkowania techniczne i samą specyfikę branża vendingowa powszechnie korzysta z przywilejów fiskalnych. Bułgaria i Węgry są pierwszymi krajami, które wyłamały się z tej tendencji. Niedawno również w Polsce została przedstawiona propozycja obowiązkowej fiskalizacji, zatem warto przyjrzeć się rozwiązaniom wypracowanym w krajach, które zaszły w temacie nieco dalej. Bułgaria wprowadziła obowiązek instalowania kas fiskalnych dla dużych operatorów, a Węgry właśnie opracowują rozwiązanie, które zyska akceptację operatorów vendingowych.

W kierunku przejrzystości

W Bułgarii i na Węgrzech temat fiskalizacji branży vendingowej zaszedł dużo dalej niż w Polsce. Oba te kraje zaczęły jednak od zmian wobec sprzedawców detalicznych, którzy zostali zmuszeni do wprowadzenia kas fiskalnych pracujących w trybie online - urządzeń na bieżąco raportujących sprzedaż detaliczną. Fiskalizacja vendingu była dopiero następnym, naturalnym krokiem w tym procesie. Prawo bułgarskie nakłada na wszystkich sprzedawców detalicznych obowiązek rejestrowania przychodów i składania raportów odpowiednim organom władzy, a koniecznym warunkiem jest połączenie kas rejestrujących z państwowym systemem informatycznym, aby możliwa była zdalna i bieżąca kontrola sprzedaży. Przedsiębiorcy, którzy zwlekali z instalacją kas online lub unikający podłączenia do systemu, byli narażeni na grzywnę do 10 000 leva (ok. 5000 euro).

5 października 2012 roku rząd Węgier zadecydował o wprowadzeniu obowiązku stosowania kas fiskalnych pracujących w trybie online połączonych z serwerami ministerstwa finansów. Po przeprowadzeniu społecznych i branżowych konsultacji, w lutym 2013 roku podano ostateczny termin dostosowania się do nowych wymogów. Datę wyznaczono na 1 września 2014. Do tego czasu zainstalowano w sklepach ponad 170.000 kas fiskalnych online. Mihály Varga, węgierski minister ekonomii powiedział, że w pierwszej połowie 2014 roku zanotowano wzrost wpływów z podatku VAT od sprzedawców detalicznych na poziomie 106 miliardów forintów (ponad 100 milionów euro). Niedostosowanie się do nowych przepisów naraża handlowców na grzywnę do 1 miliona forintów oraz przymusowe zamknięcie sklepu na 12 dni roboczych.

Dodatkowo nowe kasy rejestrujące mogą rzucić światło na sytuację firm, które dotychczas unikały opodatkowania (ukrywały dochody). Planuje się bowiem wprowadzenie kar wobec firm, których obroty wykażą duże dysproporcje między przychodami przed i po instalacji kasy fiskalnej online. W przypadku wykrycia rozbieżności, służby będące odpowiednikiem urzędu skarbowego mogą zarządzić kontrolę, podczas której inspektorzy staraliby się oszacować wielkość faktycznego oraz ukrywanego przychodu z ubiegłych lat. Przedsiębiorcy, u których wykryte zostaną oszustwa będa musieli zapłacić nie tylko zaległy podatek, ale również odsetki.

Fiskalizacja vendingu w Bułgarii

W styczniu 2012 roku Bułgarskie Stowarzyszenie Vendingowe publicznie przyznało, że obrót z automatów podawany jest szacunkowo. "Po przeliczeniu monet wyjętych z automatów, utarg wprowadzany jest do kas fiskalnych, które znajdują się w biurze i w ten sposób zgłaszamy obroty" - wyjaśniał Ivan Popov z BSV sprowokowany publikacjami na temat rządowych zamiarów wprowadzenia obowiązkowych kas fiskalnych do vendingu. Obrona nie była zbyt skuteczna i przyniosła raczej skutek odwrotny od oczekiwanego.

W październiku 2012 roku Bułgaria wprowadziła obowiązek instalacji urządzeń rejestrujących sprzedaż w urządzeniach samoobsługowych. Nowy przepis miał dotyczyć: automatów vendingowych, parkometrów, automatów sprzedających mini-zabawki, bujaków dla dzieci itp. Wymagane urządzenia miały być połączone z krajowym systemem informatycznym, aby przekazywać dane sprzedażowe w czasie rzeczywistym. Zostały przy tym zwolnione z obowiązku wydawania paragonów. Chodzi jedynie o wyświetlanie informacji klientowi oraz przechowywanie danych w pamięciu urządzeń i zdalny dostęp do każdego z nich. Przedsiębiorcy musieli dostosować się do nowych przepisów do końca 2012 roku. Nie wszystko szło zgodnie z planem, termin był przesuwany, a obowiązek fiskalizacji został nałożony póki co tylko na największych operatorów.

Fiskalizacja vendingu na Węgrzech

Pierwszy krok ma polegać na obowiązkowej rejestracji wszystkich maszyn pracujących w kraju. Operator będzie zobligowany do zgłoszenia automatów wraz z podaniem ich lokalizacji oraz wniesienie opłaty rejestracyjnej (ok. 100 euro). Dodatkowo każda zmiana w funkcjonowaniu maszyny (zatrzymanie sprzedaży, restart, zmiana lokalizacji) ma być zgłoszona urzędowi w ciągu 24 godzin! Taki kształt projektu został szybko skrytykowany przez WSV jako niezwykle trudny z technicznego punktu widzenia oraz mocno obciążający operatorów, szczególnie tych mniejszych (chodzi o opłatę rejestracyjną).

Kolejny krok to właściwa fiskalizacja branży. Szczegóły ani ostateczny kształt nie są na razie znane. Ponownie, tak jak w przypadku Bułgarii, chodzi o kasy fiskalne połączone elektronicznie z centralnym serwerem ministerstwa skarbu, a nie urządzenia drukujące paragony dla klientów.

Aby uprzedzić sytuację, w której władza narzuca przedsiębiorcom instalację konkretnych, mało korzystnych urządzeń, WSV zaproponowało rozwiązania telemetryczne, które są w stanie dostarczyć organom kontrolującym wymagane informacje, ale jednocześnie oferują coś w zamian operatorom - mogą przyczynić się do rozwinięcia ich biznesu i zwiększyć przychód objęty podatkiem. Tym samym telemetria została przedstawiona jako rozwiązanie przynoszące realne korzyści obu stronom.

źródła:

www.hungarymatters.hu
www.politics.hu
www.sofiaglobe.com
www.klassa.bg